Δευτέρα, 26 Σεπτεμβρίου 2022
Ένας νέος στην εποχή του σήμερα, νομίζω ότι ζει μια πολυτάραχη ζωή, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ζει επικίνδυνα ή χωρίς αναστολές. Ένας νέος και μια νέα – όπως μαρτυρά και η ίδια η λέξη – είναι καταρχήν νέοι. Αν και θεωρούνται ενήλικες από ένα γηραιό σύστημα, είναι βαθύτατα βρέφη σε μια μήτρα που ονομάζεται «ο κόσμος των μεγάλων». Όπως τα βρέφη προσπαθούν να ακολουθήσουν το βιολογικό τους ένστικτο και να μιλήσουν ή να περπατήσουν, έτσι και οι νέοι προσπαθούν να ακολουθήσουν το κοινωνικό τους ένστικτο και να βαδίσουν σε αυτή τη δαιδαλώδη μήτρα. Ένας νέος στην εποχή του σήμερα – σε αντιδιαστολή με τα βρέφη – κουβαλάει ένα ασήκωτο φορτίο. Πρώτα και κύρια το φορτίο της αναζήτησης του εαυτού. Ποιος είμαι; Τι όνειρα έχω; Τι είναι τα όνειρα αν δεν γίνουν ποτέ πράξη; Απλώς ιδέες, αόρατες και αναπόφευκτα επικίνδυνες. Άλλο να ζεις για το όνειρό σου και άλλο να ζεις μέσα στο όνειρό σου. Αυτή η αναπότρεπτη σκέψη για ένα μέλλον τόσο αβέβαιο είναι το όνειρο. Ίσως μια χαραμάδα φωτός μέσα στην αβεβαιότητα και τον τεχνητό κόσμο του παρόντος, που άλλοι έφτιαξαν για σένα. Το ερώτημα είναι όχι αν έχεις, πραγματικά, όνειρα, αλλά αν αυτά τα όνειρα τα τοποθετείς μελλοντικά σε έναν κόσμο που ζεις σήμερα. Προσιδιάζεις έναν αλλιώτικο κόσμο στο όνειρο αυτό ή το κρατάς με μία ιδέα για το παρόν;
Πολλοί μεγάλοι αναφέρονται στους νέους και με ένα παράπονο – αποστασιοποιημένο από την νοητή πραγματικότητα – ξεστομίζουν την γνωστή φράση: «Οι νέοι θα αλλάξουν τον κόσμο». Γιατί δεν τον άλλαξες εσύ όταν στο είχε πει ο δικός σου πατέρας την στιγμή που ζούσες ίσως την πιο όμορφη περίοδο που μπορεί να ζήσει άνθρωπος; Γιατί δεν είπες «θα βγω μπροστά και θα προσπαθήσω να αλλάξω αυτό το πρόσφορο έδαφος που στρώνεται – είτε με την δική μου συμβολή είτε με την απουσία μου – για τις επόμενες γενιές» και τώρα αναγκάζεσαι μέσα σε ένα φάσμα αμηχανίας να φορτώσεις στα παιδιά σου το βάρος με το οποίο εσύ ως νέος δεν άντεξες να προχωρήσεις; Απευθύνομαι σ’ αυτούς τους μεγάλους και όχι στους άλλους που το τόλμησαν, θυσιάζοντας την δική τους πρόσκαιρη άνεση, για να προστεθεί άλλο ένα παρακλάδι σε αυτή τη μήτρα.
Πως ξέρεις, εσύ μεγάλε, τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσω για να τον αλλάξω όντως αυτόν τον κόσμο; Λαμβάνεις, άραγε, υπόψη τις δικές μου επιθυμίες; Ή αρκείσαι σε μια πρόσκαιρη επικαιρότητα και ξεστομίζεις αυτή τη φράση ενώ από πίσω υποβόσκουν τα προσωπικά του καλοστρωμένα συμφέροντα; Μπορεί έτσι να λειτουργεί το όλο σύστημα, ίσως πάλι να θέλουν να το λειτουργούν έτσι. Λεπτή η γραμμή που διαχωρίζει την προσωπική φιλοδοξία από ένα αναπάντεχο ψέμα.
Αλλά έτσι είναι. Άλλοι καθορίζουν το περιβάλλον σου. Πρέπει να το βαδίσεις για να διαλέξεις μετά αυτό που νομίζεις ότι θέλεις. Αυτή η επιλογή πιστεύω εξαρτάται από την φύση του πρωταρχικού περιβάλλοντος πάνω στο οποίο πατάς πρώτα. Ας πάρουμε για παράδειγμα το σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Δεν το δημιούργησες εσύ, αλλά κάποιος άλλος, παρόλα αυτά είσαι υποχρεωμένος να διαβείς τον δρόμο τους για να φτάσεις το όνειρό σου που τρέχει στην σκέψη σου πολύ πιο γρήγορα από τις δυνατότητές σου. Αυτή η φαυλότητα των συγκεκριμένων εξετάσεων δεν είναι παρά μια ψευδαίσθηση που κρύβεται πίσω από την μάσκα της «ευκαιρίας, της δυνατότητας και της ακαμψίας ενός γηραιού συστήματος» που δεν λαμβάνει γνώση για όλους εκείνους τους ευεπίφορους νέους που θέλουν να τραβήξουν μία νέα γραμμή πλεύσης. Αυτή η υποκρισία κρύβεται πίσω από την ανακοίνωση των «επιτυχόντων». Ένα σύστημα που χαροποιείται καθώς βλέπει να υψώνεται ένα γιγάντιο τείχος από ατσάλινες, σμιλευμένες κατά το δοκούν σκέψεις. Ένα τείχος χωρίς έναν ανοιχτό ορίζοντα, πέρα από τον οποίον βρίσκονται, σε λήθη πια, εκείνα τα όνειρα που με μια μικρή νοσταλγία θυμάσαι και τώρα τα ανακαλείς και σκέφτεσαι με μια προσγειωμένη ντροπή «τι στο καλό σκεφτόμουν τότε».
Πως τελικά αλλάζει κανείς τον κόσμο; Σε ποιόν κόσμο, άραγε, αναφέρονταν οι μεγάλοι όταν και η δική τους τσιμεντένια σκέψη τους παρακίνησε να στο πουν; Σαν ένα παιδί που κρατάει σφιχτά ένα μπαλόνι για να μην του φύγει καταλάθος. Εκείνη τη στιγμή που το κοιτάει και αρχίζει να ονειρεύεται πως θα ήταν αν πετούσε μαζί του, κάποιο χέρι κόβει το σκοινί. Και βλέποντας τα φτερά του να ταξιδεύουν στο απέραντο του ουρανού σε αυτό το παιδί απέμεινε απλώς ένα σκοινί, μια μακρινή ανάμνηση που θυμίζει τον τρόπο που κάποτε ερμήνευσε τον κόσμο πριν καν τον γνωρίσει.
Αυτό είναι να είσαι ένας νέος στην εποχή του σήμερα. Ένα παιδί που μπορεί εξίσου να μεταμορφωθεί σε ένα τσιμεντένιο μυαλό ή σε μια αφηρημένη έννοια που μανιωδώς πάλλεται στο να αναζητήσει τον εαυτό του. Και εσύ στο μεταίχμιο του μονοπατιού πρέπει να διαλέξεις αν θα σέρνεις ένα ατελείωτο σκοινί ή αν θα πιάσεις το μπαλόνι και εξαφανιστείς με τα φτερά σου σε έναν άμορφο κόσμο, έτοιμο να υποδεχτεί τα όνειρά σου.
“Beyong the horizon of the place we lived when we were young
in a world of magnets and miracles…”
Pink Floyd, The Division Bell 1994
Μυρτώ Ανδρώνη
Views: 100