Τρίτη, 2 Νοεμβρίου 2021
Ημέρα Τρίτη. Πως είναι να αποτυπώνεις στο άψυχο χαρτί την ψυχική διαφθορά; Πάνε πέντε χρόνια από την τελευταία φορά που ένιωσα ότι κάνω κάτι για τον εαυτό μου και εντέλει λειτουργεί. Από τότε που περπατούσα χωρίς να αισθάνομαι το ψεγάδι στον κόσμο της τελειότητας, στον μικρόκοσμο των εισαγγελέων.
Τείχος, τι ωραία λέξη! Μπορεί να φέρει διάφορες σημασίες, αλλά η κυριότερη είναι η προστασία. Τα τείχνη της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας προστάτευαν τους πολίτες από τα βαρβαρικά φύλα. Το τείχος του Βερολίνου, προστάτευε τις συνέπειες του μίσους, του ρατσισμού και της φοβίας για το διαφορετικό. Σε μία τέτοια μεγάλη κλίμακα είναι φυσικό να εξαχθούν συμπεράσματα παρμένα από ποικίλες απόψεις. Τι γίνεται όμως όταν το τείχος χτίζεται νοητά; Σε προσωπικό επίπεδο, μπορείς να το φανταστείς, να το διαμορφώσεις ακόμα και να το αυξήσεις ή να το μειώσεις με μία σκέψη, αλλά η ουσία του παραμένει αυτή καθ’ αυτή. Μιλάμε για προστασία ή κοινωνική αποξένωση; Μπορεί και τα δύο. Μπορεί και εγώ να αισθάνομαι απροστάτευτη απέναντι σε αυτά τα βαρβαρικά φύλα που η σύγχρονη κοινωνία ονομάζει πρότυπα ομορφιάς. Τι σκέψεις κάνεις όταν νοητά ανήκεις σε ένα σύνολο σύγχρονων ανθρώπων αλλά δεν αγγίζεις κανέναν, παρά μόνο την αντανακλασή σου; Μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σαφώς! Αυτό μπορεί να ενσαρκωθεί στο φαντασιακό, στο αόρατο, σαν καπνός που χάνεται στο αδιαπέραστο της ατμόσφαιρας. Έτσι και εσύ, χάνεσαι στα δαιδαλώδη μονοπάτια της νοητής πραγματικότητας, στον κόσμο της εικονικής ομορφιάς. Τι είναι ένα αισθητικά ωραίο σώμα αν δεν στολίζεται, αν δεν στηρίζεται σε μία εκ θεμελίων όμορφη ψυχή; Αυτή είναι η αντίθεση της σύγχρονης πραγματικότητας. Τα παράλληλα δύο σύμπαντα που, αρμονικά, συνυπάρχουν. Το ένα το εικονικό, προωθεί τον υλικό σου κόσμο, το χειροπιαστό αλλά ταυτόχρονα άπιαστο και το άλλο, το πραγματικό, που καθορίζεται από το πιο άυλο από όλα, την ψυχή. Στον κόσμο τον υπαρκτό, της καθημερινότητας αγγίζεις πράγματα, νιώθεις την υποστασή τους, αλλά με έναν αξιοπερίεργο τρόπο προσπαθείς να κάνεις υλική την ψυχή σου. Γίνεται; Πόσο ποταπός πρέπει να νιώθεις από την στιγμή που παλεύεις να εξωτερικεύσεις την μοναδική εσωτερίκευσή σου σε έναν μονόχρωμο κόσμο; Που ενώ ο καθένας ξεχωριστά παλεύει με τους δαίμονές του, στον κοινό στόχο, το θεαθήναι, όλοι πουλάνε αυτό το άυλο κατακάθι που τους καθιστά ανθρώπους.
Σε έναν κόσμο, όπως ο πρώτος που ανέφερα, όλα είναι εύκολα. Η δια ζώσης επαφή δεν υφίσταται, οι εκφράσεις, τα λόγια, οι λέξεις αντικαθίσταται από ρήσεις τρίτων που αλλοιώνεται το νοημά τους. Εύκολο είναι να αναρτήσεις μία φωτογραφία με ένα όμορφο τοπίο, ή εσένα πριν πας με τους φίλους σου να πνίξεις τον πόνο σου, και εξίσου εύκολο είναι να σταθείς σαν ανώτερος κριτής, με την μηδαμινή σου αντίληψη και σεβασμό που σε διακατέχει, και να κατακρίνεις έναν άγνωστο. Σωστά. Άγνωστο. Γιατί τί είναι ο άγνωστος στον μικρόκοσμό σου; Αυτός ή αυτή που δεν γνωρίζεις. Γραμματικά στέκει. Αλλά, θεωρώ ότι ο άγνωστος έχει μεγαλύτερη αξία ως τέτοιος. Γιατί ο άγνωστός είναι το πατημά σου για να επιβεβαιώσεις τα ψεγάδια σου. Είναι το πάτημα για την πενιχρή ανωτερότητά σου σε κάτι που είσαι τόσο μικρός και λίγος για να το αισθανθείς μεγάλο. Η ημιμάθεια για κάποιον, ή καλύτερα η αμάθεια ενεργοποιεί τον μηχανισμό της κρίσης, η οποία εξαρτάται αποκλειστικά από εσένα, καθώς εσύ ως ανώτατος πλέον κριτής νομίζεις ότι έχεις την εξουσία να πλάσεις τον ίδιο του τον κόσμο. Ένας άγνωστος λοιπόν, στέκεται μπροστά στους κοντόφθαλμους και επιπόλαιους χαρακτήρες ως το κατάλληλο υλικό, έτοιμο να σμιλευτεί.
Με αφορμή τα χθεσινά γεγονότα θα γράψω για αυτά τα τείχη που είπαμε στην αρχή. Ένας χορογράφος και ένας από τους εκατομμύρια σχετικούς της αισθητικής που διάχυτα εμφανίζονται στον διαδικτυακό πλαστό κόσμο, έβγαλε ένα ακραία τραγελαφικό βίντεο σε μία καφετέρια κατακρίνοντας μία κοπέλα που φορούσε μία μπλούζα με οριζόντιες ρίγες. Εδώ κολλάει και το «ο καθείς έχει άποψη για τα πάντα». Ανεβάζοντας δημοσίως την κοπέλα που φορούσε αυτή τη μπλούζα δεν κοντοστάθηκε να αναλογιστεί εάν οι επόμενες λέξεις του προκαλέσουν κακό σε κάποιον – αλλά τι λέω; Ζούμε στον κόσμο του απόλυτου ατομικισμού και ναρκισσισμού, θα ήταν δυνατόν να σκεφτεί; – και μέσα σε λίγα λεπτά πήρε υπόσταση η ψυχική διαφθορά. «Όταν ήμουν παιδί το άκουγα αυτό συνέχεια…ότα είσαι παχής δεν φοράς ρίγα οριζόντια». Και πάνω στο μεγαλοπρεπές έδρανό του χτυπά το σφυρί του, ουρλιάζοντας «η απόφαση πάρθηκε». Και σταδιακά σχηματίζοντας ένα φαντασιακό δικαστήριο με αυτόν στην θέση του δικαστή και την κοπέλα στο εδώλιο του κατηγορουμένου, άρχισαν να ξεπροβάλλουν οι ένορκοι, οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι που κάποιος τους είπε ότι η γνώμη τους έχει βαρύτητα, ενώ διψασμένα σαν σκυλιά απ’ έξω καιροφυλακτούσαν οι δημοσιογράφοι, έτοιμοι να ξεζουμίσουν κάθε χαώδης πληροφορία. Όλοι απέναντι από τον δικαστή, σαν να αντιστράφηκαν οι ρόλοι, οι προσωπικές εμπειρίες, η μαζικότητα της άποψης για το καρακριτέο ως πλημμέλημα «body shaming» άρχισαν να διαχέονται. Γιατί είναι κατακριτέο λοιπόν για τον καθέμα ξεχωριστά; Γιατί το λέει ο κόσμος και δεν θες και εσύ να βρεθείς στο εδώλιο ή γιατί όντως σε νοιάζει ο ψυχικός κόσμος μίας άγνωστης;
Τείχος. Μπορεί να φτιαχτεί από τούβλα, από ξύλα, από σκέψεις. Μπορεί να γκρεμιστεί από όπλα, πυρομαχικά, λέξεις. Που γέρνει η ζυγαριά; Παραμονεύουν τα βαρβαρικά φύλα για να γκρεμίσουν την ολοδικιά σου αυτοκρατορία, την ολοδικιά σου ιδεολογία. Ο αόρατος εχθρός, ο κριτής, ο άγνωστος που είναι εκεί για το πιο αδιάφορό σου λάθος, ή καλύτερα για την διαφορετικότητα που πρεσβεύεις. Σε έναν κόσμο μονοχρωμίας και ποταπής αισθητικής, εσύ να είσαι η οριζόντια ρίγα.
Μυρτώ Ανδρώνη
Visits: 202
